![]()
![]()
| HTML-Version (ohne Grafiken) | PDF-Version  | 
    
| Dokument 1: Titelseiten, Inhaltsverzeichnis,
Einleitung und Aufgabenstellung Dokument 2: Grundlagen Dokument 3: Ergebnisse Dokument 4: Diskussion, Schlussbetrachtung, Zusammenfassung und experimenteller Teil Dokument 5: Literaturverzeichnis, Anhang und Lebenslauf  | 
      
© Copyright Wolfgang Schäfer
![]()
9     Literaturverzeichnis
Anhang A: Berechnung der Reaktionsgeschwindigkeiten für
mehrstufige homogenkatalysierte Reaktionen nach dem Michaelis-Menten-Modell
Anhang B: Die Selektivität in der Fetthydrierung
Anhang C: Messwerttabellen
Anhang D: Spektren und Chromatogramme
![]()
                                  
 
 
  [1]      A. Thomas: "Fette und Öle"   und    H. Hartmann: "Fettsäuren"
in: Ullmanns Enzyklopädie der Technischen Chemie, Bd. 11.
4. Aufl. Verlag Chemie, Weinheim 1976, S. 455-524 u. 525-548 
                                 [2]      Robert Barker: "Organic Chemistry of Biochemical Compounds"
Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey 1971, S. 232-252 
                                 [3]      Peter Karlson:
"Biochemie"
13. Aufl. Thieme-Verlag, Stuttgart 1988, S. 27- 272 
                                 [4]      H. Baumann, M. Bühler, H. Fochem, F. Hirsinger, H. Zoebelein 
               u. 
Angew. Chem. 100, 41 [1988] 
                                 [5]      B. Cornils, J. Baltes u. 
Chemie-Technik  4 , 423 [1975] 
[6] Deutsche Gesellschaft für Fettwissenschaft e.V. (DGF) Fette · Seifen · Anstrichm. 78, 385 [1976]; 79, 181,465 [1977] u. 80, 1 [1978]
                                 [7]      Brian R. James: "Homogeneous Hydrogenation"
John Wiley & Sons, New York 1972.  
[8]      A. Rufinska u.  R. Giezynski
Wiadomosci Chemiczne 34, 291 [1980] 
[9]      B. Fell u.  B. Fabry
Erdöl und Kohle - Erdgas - Petrochemie 40, 172 [1987] 
[10]     B. Fell u.  P. Elsler
Erdöl - Erdgas - Kohle 103, 231 [1987] 
[11]      H. Kropf (Hrsg.): "Reduktion"
in: Houben -Weyl: "Methoden der Organ. Chemie", Bd. IV/1c u.d
4. Aufl. Thieme-Verlag, Stuttgart 1981 
[12]     M. Calvin
J. Am. Chem. Soc. 61, 2230 [1939] 
 
 
 [13]     J. E. Lyons, L. E. Rennick u.  J. L. Burmeister
Ind. Eng. Chem. Prod. Res. Develop. 9, 2 [1970] 
[14]     M. E. Vol 'pin  u.  I. S. Kolomnikov
Russ. Chem. Rev. 38, 273 [1969] 
[15]     E. N. Frankel u.  H. J. Dutton: "Hydrogenation with Homogeneous 
               and Heterogeneous Catalysts"
in:  F. D. Gunstone (Hrsg.): "Topics in Lipid Chemistry", Vol. 1
Logos Press, London 1970, S. 161- 276 
[16]     A. F. Mabrouk, H. J. Dutton u.  J. C. Cowan
J. Am. Oil Chem. Soc. 41, 153 [1964] 
[17]     T. Hashimoto u.  H. Shiina
Yukagaku 8, 259 [1959]
zit. n. [7] u. Chem. Abstr. 54, 25898 i 
[18]      E. N. Frankel, N. Maoz, A. Rejoan   u.  M. Cais
Proc. 3rd Intern. Conf. Organomet. Chem.; München 1967, S. 210
zit. n. [7] 
[19]     E. N. Frankel, H. M. Peters, E. P. Jones u.  H. J. Dutton
J. Am. Oil Chem. Soc. 41, 186 [1964] 
[20]     E. N. Frankel, E. A. Emken, H. M. Peters, V. L. Davison 
               u.  R. O. Butterfield
J. Org. Chem. 29, 3292 [1964] 
[21]     E. N. Frankel, E. A. Emken u.  V. L. Davison
J. Org. Chem. 30, 2739 [1965] 
[22]     I. Ogata u.  A. Misono
Bull. Chem. Soc. Jpn. 37, 900 [1964] 
[23]      I. Ogata u.  A. Misono
Yukagaku 13, 644 [1964]
zit. n. [7] u. Chem. Abstr. 63, 17828 a 
[24]     I. Ogata u.  A. Misono
J. Chem. Soc. Jpn. 85, 753 [1964] 
[25]      E. N. Frankel, E. P. Jones, V. L. Davison, E. A. Emken 
               u.  H. J. Dutton
J. Am. Oil Chem. Soc. 42, 130 [1965] 
[26]      E. J. Ucciani, G. Cecchi u.  G. Mallet
Rev. Fr. Corps Gras 26, 225 [1979]
zit. n. Chem. Abstr. 91, 140 049 b 
[27]      M. Cais, E. N. Frankel  u.  A. Rejoan
Tetrahedron Lett. 1968, 1919 
[28]      E. N. Frankel u.  F. L. Little
J. Am. Chem. Soc. 46, 256 [1969] 
[29]      E. N. Frankel
J. Am. Oil Chem. Soc. 47, 11 [1970] 
[30]      E. N. Frankel, F. L. Thomas u.  J. C. Cowan
J. Am. Oil Chem. Soc. 47, 497 [1970] 
[31]      E. N. Frankel u.  F. L. Thomas
J. Am. Oil Chem. Soc. 49, 70 [1972] 
[32]     E. N. Frankel u.  R. O. Butterfield
J. Org. Chem. 34, 3930 [1969] 
[33]     E. N. Frankel, E. Selke u.  G. A. Glass
J. Org. Chem. 34, 3936 [1969] 
[34]      J. R. Tucker u.  D. P. Riley
J. Organomet. Chem. 279, 49 [1985] 
[35]      J. A. Heldal u.  E. N. Frankel
J. Am. Oil Chem. Soc. 62, 1044 [1985] 
[36]      A. Hirschauer, E. Ucciani u.  G. Devinat
Fr. Demande 2262690 [1975]
zit. n. Chem. Abstr. 84, 61663 z 
[37]      E. N. Frankel, E. A. Emken, H. Itatani u.  J. C. Bailar
Jr. 
         J. Org. Chem. 35, 1447 [1967] 
[38]      J. C. Bailar Jr.  u.  H. Itatani
J. Am. Oil Chem. Soc. 43, 337 [1966] 
[39]      J. C. Bailar Jr. u.  H. Itatani
J. Am. Chem. Soc. 89, 1592 [1967] 
[40]      L. P. van't Hof  u.  B. G. Linsen
J. Catal. 7, 295 [1967] 
[41]      W. Strohmeier u.  L. Weigelt
Z. Naturforsch.: Anorg. Chem., Org. Chem. 32B, 597 [1977] 
[42]      H. Itatani u.  J. C. Bailar
Jr. 
         J. Am. Chem. Soc. 89, 1600 [1967] 
[43]      J. C. Bailar Jr. u.  H. Itatani
J. Am. Oil Chem. Soc. 44, 147 [1967] 
[44]      J. C. Bailar Jr.,  H. Itatani u.  H. Jayim
Kagaku No Ryoiki 22, 337 [1968]
zit. n. [7] u. Chem. Abstr. 69, 44 717 t 
[45]      G. E. Batley, R. W. Adams u.  J. C. Bailar
Jr. 
         Proc. 10th Intern. Conf. Coord. Chem., Sydney 1969, S. 206
zit. n. [7] 
[46]      J. C. Bailar Jr.
J. Am. Oil Chem. Soc. 47, 475 [1970] 
[47]      J. Chatt u.  B. L. Shaw
J. Chem. Soc. 1962, 5075 
[48]      R. W. Adams, G. E. Batley u.  J. C. Bailar Jr.
J. Am. Chem. Soc. 90, 6051 [1968] 
[49]      R. W. Adams,  G. E. Batley u.  J. C. Bailar Jr.
Inorg. Nucl. Chem. Lett. 4, 455 [1968]
zit. n. [7] 
[50]      T. Nishigushi, K. Fukuzumi u.  F. Kimura
Yukagaku 32, 726 [1983]
zit. n. Chem. Abstr. 100, 209137 c 
[51]      D. H. Goldsworthy, F. R. Hartley u.  S. G. Murray
J. Mol. Catal. 19, 257 [1983] 
[52]      D. H. Goldsworthy, F. R. Hartley u.  S. G. Murray
J. Mol. Catal. 19, 269 [1983] 
[53]      C. Andersson u.  R. Larsson
J. Am. Oil Chem. Soc. 58, 675 [1981] 
[54]      E. N. Frankel, H. Itatani u.  J. C. Bailar Jr.
J. Am. Oil Chem. Soc. 49, 132 [1972] 
[55]      J. C. Bailar Jr.
Platinum Metals Rev. 15, 2 [1971] 
[56]      J. A. Heldal u.  E. N. Frankel
J. Am. Oil Chem. Soc. 62, 1117 [1985] 
[57]      P. van der Plank, A. van der Ent, A. L. Onderdelinden 
               u.  H. J. van Oosten
J. Am. Oil Chem. Soc. 57, 343 [1980] 
[58]      A. van der Ent u.  H. G. A. M. Cuppers
Neth. Pat. 7 001 018
zit. n. [7] u. Chem. Abstr. 75, 151336 p 
[59]     K. Fukuzumi, T. Nishiguchi, T. Tagawa u.  H. Imai
Yukagaku 25, 164 [1976]
zit. n. Chem. Abstr. 85, 45 772 z 
[60]     K. Fukuzumi,  T. Nishiguchi,  T. Tagawa u.  H. Imai
Asahi Garasu Kogyo Gijutsu Shoreikai Kenkyu Hokoku 28, 309 [1976]
zit. n. Chem. Abstr. 87, 38812 a 
[61]     T. Nishigushi ,  T. Tagawa u.  K. Fukuzumi
Yukagaku 27, 501 [1978]
zit. n. Chem. Abstr. 89, 196855 n 
[62]     K. Yoshinaga, T. Kito u.  K. Ohkubo
Bull. Chem. Soc. Jpn. 56, 1786 [1983] 
[63]      K. Yoshinaga, T. Kito u.  K. Ohkubo
J. Chem. Soc., Perkin Trans. 2, 469 [1984] 
[64]      T. Tagawa, T. Nishiguchi u.  K. Fukuzumi
J. Am. Oil Chem. Soc. 55, 332 [1978] 
[65]      T. Nishiguchi, T. Tagawa, H. Imai u.  K. Fukuzumi
J. Am. Oil Chem. Soc. 54, 144 [1977] 
[66]      K. Ohkubo, I. Terada u.  K. Yoshinaga
Inorg. Nucl. Chem. Lett. 15, 421 [1979] 
[67]      A. Miyshita, A. Yasuda, H. Takaya , K. Toriumi, T. Ito, T. Souchi 
               u.  R. Noyori
J. Am. Chem. Soc. 102, 7932 [1980] 
[68]      E. A. Emken, E. N. Frankel u.  R. O. Butterfield
J. Am. Oil Chem. Soc. 43, 14 [1966] 
[69]      J. A. Heldal u.  E. N. Frankel
J. Am. Oil Chem. Soc. 61, 756 [1984] 
[70]      S. Koritala
J. Am. Oil Chem. Soc. 62, 517 [1985] 
[71]      W. G. Parshall
U.S. 3 919 271
zit. n. Chem. Abstr. 84, 43 351 s 
[72]      H. Hirai
J. Macromol. Sci., Chem. A13, 633 [1979] 
[73]      N. Toshima u.  T. Takahashi
Chemistry Letters 1988, 573 
[74]     K. Ziegler
Brennstoff-Chemie 33, 193 [1952] 
[75]      K. Ziegler, B. Holzkamp , H. Breil u.  H. Martin
Angew. Chemie 67, 426, 541 [1955] 
[76]      G. Natta, P. Pino, G. Mazzanti u.  G. Umberto
J. Am. Chem. Soc. 79, 2975 [1957] 
[77]      W. Kaminsky
Nachr. Chem. Techn. Lab. 29, 373 [1981] 
[78]      M. F. Sloan, A. S. Matlack u.  D. S. Breslow
J. Am. Chem. Soc. 85, 4014 [1963] 
[79]      S. J. Lapporte u.  W. R. Schütt
J. Org. Chem. 28, 1947 [1963] 
[80]      Y. Chauvin, J. Gaillard, J. Leonard, P. Bonnifay u.  J. W. Andrews
Hydrocarbon Process., Int. Ed. 61, 110 [1982] 
[81]      P. Amigues, D. V. Quang u.  C. Lassau
Petroleum Petrochem. Int. 13, 53 [1973] 
[82]      C. Lassau, G. Hillion u.  R. Stern
Chem. Ind. (Dekker) 5, 112 [1981] 
[83]      Y. Chauvin, J. F. Gaillard  u.  D. V. Quang
Petroleum Petrochem. Int. 13, 108 [1973] 
[84]      C. Lassau, D. V. Quang u.  M. Hellin
Hydrocarbon Process 1973, 105 
[85]      C. Lassau
Chem. Eng. 70H, 122 [1974] 
[86]      T. D. Chan, G. Martino u.  C. Lassau
Fr. Demande 2161524 [1973] 
[87]      I. V. Kalechits u.  F. K. Shmidt
Kinet. Katal. 7, 614 [1966]; Kinet. Catal. 7, 541 [1966] 
[88]      I. V. Kalechits, V. G. Lipovich u.  F. K. Shmidt
Nefthekhimiya 6, 813 [1966]
Petroleum Chem. USSR 6, 257 [1966] 
[89]      V. G. Lipovich, F. K. Shmidt u.  I. V. Kalechits
Kinet. Katal. 8, 913, 1300 [1967]
Kinet. Catal. 8, 812, 1099 [1967] 
[90]      S. Dziergowski, R. Giezynski  u.  S. Pasynkiewicz
Roczniki Chemii Ann. Soc. Chim. Polonorum 51, 1227 [1977]
zit. n. [8] u. Chem. Abstr. 88, 22 192 h 
[91]      R. Giezynski, A. Rufinska, S. Dziergowski u.  S. Pasynkiewicz
Przem. Chem. 57, 585 [1978]
zit. n. [8] 
[92]      D. V. Sokol'skii, N. F. Noskova u.  N. I. Marusich
Dokl. Akad. Nauk SSSR 216, 854 [1974]
Proceed. Akad. Sci. USSR, Phys. Chem. 216, 536 [1974] 
[93]      S. J. Lapporte
Ann. N. Y. Acad. Sci. 158, 510 [1969] 
[94]      Y. Tajima u.  E. Kunioka
J. Catal. 11, 83 [1968] 
[95]      S. Pasynkiewicz, A. Piwtrzykowski u.  K. Dowbor
J. Organomet. Chem. 78, 55 [1974] 
[96]      K. Fischer, K. Jonas, P. Misbach, R. Stabba u.  G. Wilke
Angew. Chem. 85, 1002 [1973] 
[97]      I. V. Kalechits, V. G. Lipovich  u.  F. K. Shmidt
Katal. Reakts. Zhidk. Faze, Tr. Vses. Konf., 2nd, Alma Ata 
               Kaz. SSSR 1966 (Pub. 1967), 425
zit. n. Chem. Abstr. 69, 76 204 q 
[98]      F. K. Shmidt, V. G. Lipovich u.  I. V. Kalechits
Khim. Aromat. Nepredel'n Soedin 1971, 137
zit. n. Chem. Abstr. 80, 36 641 a 
[99]     Y. Tajima u.  E. Kunioka
J. Org. Chem. 33, 1689 [1968] 
[100]     S. Koritala
J. Am. Oil Chem. Soc. 59, 309 [1982] 
[101]     S. Yu, X. Zhu u.  Y. Chen
Huadong Huagong Xueyuan Xuebao 1984, 51
zit. n. Chem. Abstr. 101, 170 421 j 
[102]     C. Lassau, L. Stern  u.  L. Sajus
Ger. Offen. 2116313 [1971] 
[103]     Y. Chen, X Zhu u.  S. Yu
Huaxue Shiji 7,  106 [1985]
zit. n. Chem. Abstr. 103, 12 029 z 
[104]     H. R. Menpace
U.S. 4188348 [1980]
zit. n. Chem. Abstr. 92, 163 618 w 
[105]     X. Zhu, S. Yu, L. Xue u.  W. He
Cuihua Xuebao 2, 239 [1981]
zit. n. Chem. Abstr. 96, 41 543 e 
[106]     I. V. Kalechits, V. G. Lipovich u.  F. K. Shmidt
Kinet. Katal. 9, 24 [1968]
Kinet. Catal. 9, 16 [1968] 
[107]     N. I. Marusich  u.  N. F. Noskova
Izv. Akad. Nauk SSSR, Ser. Khim.  29 , 31 [1980]
zit. n. Chem. Abstr. 94, 45 803 w 
[108]     V. M. Frolov, O. P. Parenago, L. P. Shuikina u.  G. M. Cherkashin
React. Kinet. Catal. Lett. 16, 115 [1981] 
[109] IFP, des Carburants et Lubrifiants
Neth. Appl. 7714290 [1978]
zit. n. Chem. Abstr. 90, 71 820 m 
[110]     A. R. Brodskii, N. F. Noskova u.  D. V. Sokol'skii
Dokl. Akad. Nauk SSSR 278, 1386 [1984]
Proceed. Acad. Sci. USSR, Phys. Chem. 278, 944 [1984] 
[111]     M. Tzinmann
J. Mol. Catal. 13, 177 [1981] 
[112]     N. F. Noskova, N. I. Marusich u.  D. V. Sokol'skii
Tr. Inst. Khim. Nauk, Akad. Nauk Kaz. SSSR 30, 3 [1970]
zit. n. Chem. Abstr.  74 , 6837 c 
[113]     W. R. Kroll
J. Catal. 15, 281 [1969] 
[114]     T. S. Dzabaev, R. D. Sabirova u.  A. E. Silov
Kinet. Katal. 5, 441 [1964]
zit. n. [8] 
[115]     N. F. Noskova, G. Kh. Azerbaeva , A. R. Brodskii, N. I. Margulius, 
               S. R. Savel'ev u.  G. N. Sharifkanova
Zh. Fiz. Khim. 58, 2319 [1984]
Russ. J. Phys. Chem. 58, 1408 [1984] 
[116]     G. Hillion, G. Martino, C. Lassau u.  L. Sajus
Ger. Offen. 2325549 [1973] 
[117]     S. Maruzeni u.  Y. Murase
Yukagaku 24, 11 [1975]
zit. n. Chem. Abstr.  
 
 
[118]     D. V. Sokol'skii, N. F. Noskova u.  M. I. Popandopulo
Tr. Inst. Khim. Nauk, Akad. Nauk Kaz. SSSR 26, 106 [1969]
zit. n. Chem. Abstr.  72 , 78 193 w 
[119]     E. W. Duck, J. M. Locke u.  C. J. Mallinson
Ann. Chem. 719, 69 [1968] 
[120]     M. Tzinmann, D. Cuzin u.  F. Coussemant
J. Mol. Catal. 4, 191 [1978] 
[121]     A. I. Yakubchik, B. I. Tikhomirov u.  I. A. Kloptova
Katal. Reakts. Zhidk. Faze, Tr. Vses. Konf., 2nd Alma-Ata, 
               Kaz. SSSR 1966 (Pub. 1967), 436
zit. n. Chem. Abstr. 69, 2 259 q 
[122]     Y. Takegami, T. Ueno u.  T. Fujii
Bull. Chem. Soc. Jpn. 42, 1663 [1969] 
[123]     R. E. Harmon, S. K. Gupta u.  D. J. Brown
Chemical Reviews 73, 21 [1973] 
[124]     K. Lühder, H. Normann u.  K. Madeja
Z. Chem. 23, 189 [1983] 
[125]     D. R. Witt  u.  J. P. Hogan
J. Polym. Sci. 8, 2689 [1970] 
[126]     G. Dozzi, S. Cucinella u.  A. Mazzei
Ger. Offen. 2825238 [1978] 
[127]     D. Durand, G. Hillion , C. Lassau u.  L. Sajus
U.S. 4271323 [1981] 
[128]     J. Jannes
J. Mol. Catal. 3, 71 [1977] 
[129]     W. Strohmeier u.  H. Steigerwald
Z. Naturforsch., Anorg. Chem., Org. Chem. 30B, 816 [1975] 
[130]     M. Sakai, F. Harada , N. Sakakibara u.  N. Uchino
Bull. Chem. Soc. Jpn. 55, 343 [1982] 
[131]     M. Sakai, N. Hirano, N. Uchido, F. Harada u.  Y. Sakakibara
Bull. Chem. Soc. Jpn. 60, 2923 [1987]
Nippon Kagaku Kaishi 1986H.2, 126
zit. n. Chem. Abstr. 108, 94 096 j 
[132]     K. Madeja, K. Lühder u.  D. Nehls
Ger. (East) 137329 [1979]
zit. n. Chem. Abstr. 92, 153 733 r 
[133]     D. Durand, G. Hillion u.  C. Lassau
Ger. Offen. 2421934 [1974] 
[134]     C. Lassau, L. Sajus u.  R. Stern
Fr. Addn. 2119219 [1972]
zit. n. Chem. Abstr. 78, 110 525 t 
[135]     G. N. Sharifkanova, N. F. Noskova u.  D. V. Sokol'skii
Zh. Prikl. Khim. (Leningrad) 48, 2316 [1975]
J. Appl. Chem. USSR 48, 2396 [1975] 
[136]     D. V. Sokol'skii, N. I. Marusich u.  N. F. Noskova
Zh. Fiz. Khim. 47, 1034 [1973]
Russ. J. Phys. Chem. 47, 587 [1973] 
[137]     J. L. Cox, W. A. Wilcox u.  G. L. Roberts
ACS Symp. Ser. 71, 186 [1978]
in: J. W. Larsen: "Organic Chemistry of Coal"
American Chemical Society, Washington 1978 
[138]     K. Ziegler, H. G. Gielbert, G. Wilke u.  W. R. Kroll
Ann. Chem. 620, 112 [1960] 
[139]     S. Tyrlik u.  M. Michalski
J. Organomet. Chem. 102, 93 [1975] 
[140]     V. V. Saraev, F. K. Shmidt , Y. S. Levkovskii, V. A. Gruznyk, 
               G. M. Larin u.  N. D. Malakhova
Koord. Khim 5, 1190 (engl.: 937) [1979] 
[141]     N. F. Noskova, N. I. Marusich u.  D. V. Sokol'skii
Izv. Akad. Nauk. Kaz. SSSR, Ser. Khim 21, 21 [1971]
zit. n. [8] u. Chem. Abstr. 75, 150 890 c 
[142]     F. K. Shmidt, V. V. Saraev, S. M. Krasnapolskaja 
               u.  V. G. Lipovich
Kinet. Katal. 14, 617 [1973]
zit. n. [8] 
[143]     P. Szabo u.  L. Marco
J. Organomet. Chem. 78, 55 [1974] 
[144]     V. V. Saraev, F. K. Shmidt, V. G. Lipovich u.  S. M. Krasnapolskaja
Kinet. Katal. 14, 477 [1973]
Kinet. Catal. 14, 403 [1973] 
[145]     A. R. Brodskii, N. F. Noskova, D. V. Sokol'skii u.  A. S. Khlystov
Dokl. Akad. Nauk SSSR, (Phys. Chem.), 268, 1430 [1983]
zit. n. Chem. Abstr. 98, 222507 h 
[146]     F. K. Shmidt, V. V. Saraev, G. M. Larin u.  V. G. Lipovich
Izv. Akad. Nauk SSSR, Ser. Khim.  23 , 904 [1974]
Bull. Acad. Sci. USSR, Chem. Sci.  23 , 868 [1974] 
[147]     F. K. Shmidt, V. V. Saraev, G. M. Larin u.  V. G. Lipovich
Izv. Akad. Nauk SSSR, Ser. Khim. 23, 211 [1974]
Bull. Acad. Sci. USSR, Chem. Sci. 23, 203 [1974] 
[148]     A. R. Brodskii, V. F. Vozdvizhenskii, N. F. Noskova , N. I. Marusich, 
               A. S. Khlystov , O. M. Pakhorukova   u.  D. V. Sokol'skii
J. Organomet. Chem. 178, 139, 325 [1979] 
[149]     E. Angelescu, C. Nikolau u.  Z. Simon
J. Am. Chem. Soc. 88, 3910 [1966] 
[150]     F. K. Shmidt, V. V. Saraev, Y. S. Levkovskii, V. G. Lipovich, 
               V. A. Gruznykh, G. V. Ratovskii, D. V. Dimitrieva 
               u. L. O. Nindakova
React. Kinet. Catal. Lett. 10, 195 [1979] 
[151]     G. V. Ratovskii, D. V. Dimitrieva, L. O. Nindakova u.  F. K. Shmidt
React. Kinet. Catal. Lett. 11, 121 [1979] 
[152]     S. Tyrlik u.  M. Michalski
J. Mol. Catal. 3, 391 [1977/78] 
[153]     M. I. Prince u.  K. Weiss
J. Organomet. Chem. 2, 166 [1974] 
[154]     M. Tzinmann
Bull. Soc. Chim. Fr. 1981, 193
zit. n. Chem. Abstr. 95, 149 601 r  
[155]     R. P. Ferrari u.  G. A. Vagilio
Inorg. Chim. Acta 20, 141 [1976] 
[156]     Y. Tajima u.  E. Kunioka
J. Am. Oil Chem. Soc. 45, 478 [1968] 
[157]     A. Misono u.  Y. Uchida
Jap. Pat. 7021082 [1970]
zit. n. [7] u. Chem. Abstr. 73, 87459 k 
[158]     A. G. Hinze  u.  D. J. Frost
J. Catal. 24, 541 [1972] 
[159]     P. Abley u.  F. J. McQuillin
J. Catal. 24, 536 [1972] 
[160]     E. F. Litvin, L. Kh. Freidlin, A. A. Shmidt u.  A. I. Eseleva
Izv. Akad. Nauk SSSR, Ser. Khim. 28, 687 [1979]
Bull. Acad. Sci. USSR, Chem. Sci. 28, 642 [1979] 
[161]     G. N. Sharifkanova, N. F. Noskova u.  D. V. Sokol'skii
Zh. Prikl. Khim. (Leningrad) 52, 2422 [1979]
J. Appl. Chem. USSR 52, 2296 [1979] 
[162]     N. I. Marusich, N. F. Noskova u.  D. V. Sokol'skii
Zh. Prikl. Khim. (Leningrad) 52, 2558 [1979]
J. Appl. Chem. USSR 52, 2421 [1979] 
[163]     N. F. Noskova, A. Zh Kazimova, D. V. Sokol'skii u.  G. A. Potlova
Zh. Prikl. Khim. (Leningrad) 54, 656 [1981]
J. Appl. Chem. USSR 54, 517 [1981] 
[164]     P. Svoboda, J. Hetfleijs u.  J. Soucek
Chemicky Prumysl. 30, 89 [1980]
zit. n. Chem. Abstr. 92, 148 891 m 
[165]     P. Svoboda, J. Soucek, F. Uhlir u.  J. Hetfleijs
Czech. CS 197143 [1982]
zit. n. Chem. Abstr. 97, 55 589 g 
[166]     R. Stern, E. Ucciani, A. Hirschauer u. G. Cecchi
Ger. Offen. 2503486; Fr. Appl. 7403365 [1975] 
[167]     N. F. Noskova, D. V. Sokol'skii u.  N. L. Melamud
Zh. Prikl. Khim. (Leningrad) 53, 1830 [1980]
J. Appl. Chem. USSR 53, 1394 [1980] 
[168]     G. V. Tsintsadze, G. E. Getsadze, E. F. Litvin u.  L. Kh. Freidlin
Soobshch. Akad. Nauk Gruz. SSSR 104, 57 [1981]
zit. n. Chem. Abstr. 96, 180 693 s 
[169]     N. F. Noskova, S. R. Savel'ev u.  T. A. Petrova
Izv. Akad. Nauk Kaz. SSSR, Ser. Khim 33, 42 [1983]
zit. n. Chem. Abstr. 100, 66 864 z 
[170]     P. Svoboda, J. Hetflejs, W. Schulz u.  H. Pracejus
Czech. CS 209695 [1982]
zit. n. Chem. Abstr. 98, 34275 h 
[171]     Z. Vankova, P. Svoboda u.  J. Hetflejs
Chemicky Prumysl. 31, 132 [1981]
zit. n. Chem. Abstr. 94, 210 606 u 
[172]     P. Svoboda, J. Soucek, F. Uhlir u.  J. Hetflejs
Czech. CS 197144 [1982]
zit. n. Chem. Abstr. 97, 109 783 m 
[173]     P. Svoboda, J. Soucek, J. Dedek u.  J. Hetflejs
Czech. CS 209573 [1982]
zit. n. Chem. Abstr. 98, 18 465 p 
[174]     T. Satoh, K. Nanba u.  S. Suzuki
Chem. Pharm. Bull. 19, 817 [1971] 
[175]     N. F. Noskova, L. A. Nurusheva u.  N. I. Marusich
Izv. Akad. Nauk Kaz. SSSR, Ser. Khim. 33, 26 [1983] 
[176]     P. Svoboda, J. Hetflejs u.  J. Soucek
Fat. Sci. Proc., 16th ISF Congress, Budapest, 1983
Dev. Food Sci.  11 (Fat Sci. 1983, Pt.A), 419
zit. n. Chem. Abstr. 106, 154 986 v 
[177]     S. Koritala
U. S. Pat. Appl. 176235 [1981] 
[178]     T. A. Petrova  u.  N. F. Noskova
Izv. Akad. Nauk Kaz. SSSR, Ser. Khim. 30, 27 [1980]
zit. n. Chem. Abstr. 94, 45 802 v 
[179]     G. Cecchi u.  A. Hirschauer
Actes Congr. Mond. Soc. Int. Etude Corps Gras, 13th 1976, Symp. 1, 29
zit. n. Chem. Abstr. 87, 199 243 f 
[180]     R. Stern, P. Amigues, G. Cecchi u.  E. Ucciani
Actes Congr. Mond. Soc. Int. Etude Corps Gras, 13th 1976, Symp. 1, 17
zit. n. Chem. Abstr. 87, 199 242 e 
[181]     Y. Murase u.  S. Maruzeni
Japan Kokai 75151207 [1975]
zit. n. Chem. Abstr. 84, 137574 u 
[182]     S. Maruzeni u.  Y. Murase
Yukagaku 24, 649 [1975]
zit. n. Chem. Abstr. 83, 204 943 h 
[183]     P. Svoboda, Z. Vankova, J. Soucek, J. Dedek u.  J. Hetflejs
Czech. CS 214531 [1984]
zit. n. Chem. Abstr. 101, 191167 w 
[184]     K. L. Ganguli u.  H. J. van den Berg
Chem. Engng. Sci. 33, 27 [1978] 
[185]     K. L. Ganguli u.  H. J. van den Berg
Chem. Eng. J. (Lausanne) 19, 15 [1980] 
[186]     K. L. Ganguli  u.  H. J. van den Berg
Chem. Eng. J. (Lausanne) 16, 193 [1978] 
[187]     K. L. Ganguli u.  H. J. van den Berg
Chem. Eng. J. (Lausanne) 19, 11 [1980] 
[188]     A. S. Khlystov, A. R. Brodskii, N. F. Noskova u.  D. V. Sokol'skii
J. Phys. Coloq. (Orsay, Fr.),  1980 (C 1), 343 
[189]     A. K. Brodskii, S. K. Savel'ev u.  N. F. Noskova
Zh. Fiz. Khim. 63, 1931 [1989]
zit. n. Chem. Abstr. 112, 26 269 a  
[190]     S. F. Heleba, R. A. Mikulski u.  M. M. Cook
Eur. Pat. Appl. EP 116408 [1984]
zit. n. Chem. Abstr. 101, 153 847k 
[191]     R. Copple u.  R. Lofthouse
Brit. UK Pat. Appl. GB 2072656 [1981]
zit. n. Chem. Abstr. 96, 180794a 
[192]     F. K. Shmidt, V. G. Lipovich, S. M. Krasnapolskaja 
               u.  I. V. Kalechits
Kinet. Katal. 11, 286 [1970]
zit. n. [7], S. 373 
[193]     Karl Hauff: "Katalyse"
Gruyter, Berlin 1976, S. 224
oder gängige Biochemie-Lehrbücher, z. B. [3] 
[194]     W. Zschau
Fette · Seifen · Anstrichm. 87, 237 [1985] 
[195]     P. van der Plank
Fette · Seifen · Anstrichm. 76, 337 [1974] 
[196]     R. R. Allen
J. Am. Oil Chem. Soc. 58, 166 [1981] 
[197] Autorenkollektiv: "Organikum"
15. Aufl. VEB Dtsch. Verlag der Wissensch., Berlin 1981, S. 501 
[198]     J. Baltes, F. Weghorst u.  O. Wechmann
Fette · Seifen · Anstrichm. 63, 413 [1961] 
[199]     F. Weghorst u.  J. Baltes
Fette · Seifen · Anstrichm. 67, 447 [1965] 
[200]     B. Fell, G. Entenmann, R. Jira, G. Hübner u.  J. Falbe: "Carbonsäureester"
in:  F. Korte (Hrsg.): "Methodicum Chimicum", Bd. 5 (C O-Verb.)
Thieme Verlag, Stuttgart 1975, S. 641 
[201]     A. N. Bashkirov, R. A. Fridman, S. B. Mitina u.  L. G. Liberov
U.S.S.R 601831 [1978]
zit. n. Chem. Abstr. 89, 75237d 
[202]     W. Holtrup, R. Streck, W. Zaar u.  D. Zerpner
Chem.-Ztg. 109, 435 [1985] 
[203]     W. Holtrup, R. Streck, W. Zaar u.  D. Zerpner
J. Mol. Catal. 36, 127 [1986] 
[204]     H. A. Tayim u.  M. Kharboush
Inorg. Chem. 10, 1827 [1971] 
[205]     S. Moon u.  C. R. Ganz
J. Org. Chem. 34, 465 [1969] 
[206]     G. P. Chiusoli, L. Pallini u.  G. Salerno
J. Organomet. Chem. 238, C85 [1982] 
[207]     G. Salerno, F. Gigliotti u.  G. P. Chiusoli
J. Organomet. Chem. 314, 231 [1986] 
[208]     E. Rietz
Organic Synthesis Coll. Vol. III, 851 [1955] 
[209]     J. A. Osborn, F. H. Jardine, J. F. Young u.  G. Wilkinson
J. Chem. Soc. (A), 1966, 1711 
[210]     R. Crigee: "Herstellung und Umwandlung von Peroxyden"
in: Houben -Weyl: "Methoden der Organ. Chemie", Bd. VIII 
         4. Aufl.
Thieme-Verlag, Stuttgart 1952, S. 73 
[211]    Deutsche Gesellschaft für Fettwissenschaft e.V. (DGF)
DGF-Methode C VI 11 b (81) 
[212]     M. Beroza u.  B. A. Bierl
Analyt. Chem. 39, 1131 [1967] 
[213]     N. van Landuyt, B. Denoulet, F. David u.  P. Sandra
International Analyst 1987, 28 
[214]     R. G. Ackman u.  J. C. Sipos
J. Am. Oil Chem. Soc. 41, 377 [1964] 
[215]     Rudolf Kaiser: "Chromatographie in der Gasphase", Bd. IV/2b
2. Aufl. Hochschultaschenbuchverlag, Mannheim 1969, S. 203 
[216]    Deutsche Gesellschaft für Fettwissenschaft e.V. (DGF)
DGF-Methode C IV 6 b (57) 
[217]     C. R. Scholfield u.  H. J. Dutton
J. Am. Oil Chem. Soc. 47, 1 [1970] 
[218]     C. R. Scholfield u.  H. J. Dutton
J. Am. Oil Chem. Soc. 48, 228 [1971] 
[219]     M. Schlosser: "Olefine"
in: Houben -Weyl: "Methoden der Organ. Chemie", Bd. V/1b 
         4. Aufl.
Thieme-Verlag, Stuttgart 1972 , S. 156 
[220]     J. A. Knight u.  J. H. Diamond
J. Org. Chem. 24, 400 [1959] 
[221]     M. Kita
J. Org. Chem.  22 , 436 [1957] 
[222]     D. R. Howton u.  R. A. Davis
J. Org. Chem. 16, 1405 [1951] 
[223]     R. R. Allen
J. Am. Oil Chem. Soc. 46, 552 [1969] 
[224]     S. P. Kochhar u.  J. P. Rossell
International Analyst 1987, 23 
[225]     M. Beroza u.  B. A. Bierl
Mikrochimica Acta 4, 720 [1969] 
[226]     M. Beroza u.  B. A. Bierl
Analyt. Chem. 38, 1976 [1966] 
[227]     B. G. Linsen
Fette · Seifen · Anstrichm. 73, 411 [1971] 
[228]     L. F. Albright
J. Am. Oil Chem. Soc. 42, 250 [1965] 
[229]     H. J. Schmidt
J. Am. Oil Chem. Soc. 45, 520 [1968] 
[230]     R. O. Butterfield u.  H. J. Dutton
J. Am. Oil Chem. Soc. 44, 549 [1967] 
![]()
Für die zweistufige homogenkatalysierte Hydrierung
Dien (D) ---r1---> Monoen (M) ---r2---> gesätt.Verb. (S)
werde, solange die Aktivierung von Wasserstoff am Katalysator geschwindigkeitsbestimmender Schritt ist, folgendes Modell angenommen:
| D + Kat | M + Kat | |||
| II | II | |||
| schnell (Gl.gew.) KD  | 
      schnell (Gl.gew.) KM  | 
      |||
| II | +H2 | II | +H2 | |
| D· Kat | ----------------------> | M· Kat | ----------------------> | S + Kat | 
| k1 langsam | k2 langsam | 
Für die Konzentrationen sollen folgende Abkürzungen verwendet werden:
| D | = cDien | 
| M | = cMonoen | 
| S | = cgesätt. | 
| Z | = cKatalysator (freie katalytische Zentren) | 
| Z0 | = c0Katalysator (Gesamtmenge Katalysator) | 
| ZD | = cDien·Kat | 
| ZM | = cMonoen·Kat | 
Die Konzentrationen der Katalysator-Substrat-Komplexe können aus den Gleichgewichtskonstanten Ki berechnet werden:
| KD | = (Z*D)/ZD | KM | = Z*M/ZM | (Formel 1a/b) | ||
| = {(Z0-ZD-ZM)*D}/ZD | = {(Z0-ZD-ZM)*M}/ZM | (Formel 2a/b) | ||||
| KD/D | = (Z0-ZD-ZM)/ZD | KM/M | = (Z0-ZD-ZM)/ZM | (Formel 3a/b) | ||
| = {(Z0-ZM)/ZD} - 1 | = {(Z0-ZD)/ZM} - 1 | 
 (Formel 4a/b)  | 
    ||||
| ZD | = (Z0-ZM)/(KD/D+1) | ZM | = (Z0-ZD)/(KM/M+1) | (Formel 5a/b) | 
Einsetzen von (5a) in (3b) bzw. (5b) in (3a) führt zu
| KD/D | = {Z0-ZD-(Z0-ZD)/(KM/M+1)}/ZD | KM/M | = {[Z0-ZM-(Z0-ZM)/(KD/D+1)}/ZM | (Formel 6a/b) | ||
| = {(Z0-ZD)*KM/M}/{(KM/M+1)*ZD} | = {(Z0-ZM)*KD/D}/{(KD/D+1)*ZM} | (Formel 7a/b) | ||||
| KD*(KM/M+1)/(D*KD/D) = (Z0-ZD)/ZD | KM*(KD/D+1)/(M*KM/M) = (Z0-ZM)/ZM | (Formel 8a/b) | ||||
| KD/D*(1+M/KM) = Z0/ZD - 1 | KM/M*(1+D/KD) = Z0/ZM - 1 | (Formel 9a/b) | ||||
| ZD | = Z0/{KD/D*(1+M/KM)+1} | ZM | = Z0/{KM/M*(1+D/KD)+1} | (Formel 10a/b) | ||
Unter der Annahme, dass die Hydrierungen der beiden Katalysator-Substrat-Komplexe ohne Berücksichtigung des H2-Partialdruckes durch Reaktionen 1. Ordnung beschrieben werden können, folgt für die Reaktionsgeschwindigkeiten der beiden Hydrierstufen:
| r1 | = k1*ZD | r2 | = k2*ZM | (Formel 11a/b) | ||
| = k1*Z0/{KD/D*(1+M/KM)+1} | = k2*Z0/{KM/M*(1+D/KD)+1} | (Formel 12a/b) | 
Man erhält das in Kap. 5 vorgestellte gekoppelte Differentialgleichungssystem, welches nicht algebraisch, aber schrittweise durch numerische Verfahren gelöst werden kann. Im ersten Schritt werden aus den Anfangskonzentrationen beide Anfangs-Reaktionsgeschwindigkeiten berechnet. Für ein Zeitintervall (delta t) << 1/k2 können dann unter Annahme konstanter Reaktionsgeschwindigkeiten die Konzentrationsänderungen bestimmt werden.
Ausgehend von den neuen Konzentrationen lassen sich die Reaktionsgeschwindigkeiten für das zweite Zeitintervall errechnen. Durch wiederholte Anwendung dieses Verfahrens kann der gesamte zeitliche Konzentrationsverlauf ermittelt werden.
Das hier vorgestellte Modell ist erweiterbar auf beliebig komplizierte Reaktionsfolgen. Können die Substrate A1 ,A2 ,..., An alle gleichzeitig den Katalysator komplexieren, so können die Konzentrationen aller Katalysator-Substrat-Komplexe ZA1 , ZA2 ,..., ZAn analog zu Gl. 5a/b durch ein lineares Gleichungssystem beschieben werden, welches mit Standardmethoden gelöst werden kann.
| Z0/(KA1/A1+1) | = 1 | *ZA1 | + 1/(KA1/A1+1) | *ZA2 | + ... + 1/(KA1/A1+1) | *ZAn | 
| Z0/(KA2/A2+1) | = 1/(KA2/A2+1) | *ZA1 | + 1 | *ZA2 | + ... + 1/(KA2/A2+1) | *ZAn | 
| : | : | : | : | : | : | : | 
| Z0/(KAn/An+1) | = 1/(KAn/An+1) | *ZA1 | + 1/(KAn/An+1) | *ZA2 | + ... + 1 | *ZAn | 
![]()
Die Hydrierung mehrfach ungesättigter Fettsäureester an Härtungskontakten kann durch Folgereaktionen 1. Ordnung beschrieben werden:
Trien (T) ---kT---> Dien (D) ---kD---> Monoen ---kM---> gesätt. (S)
Die Selektivität wird in der Fetthärtungstechnik mittlerweile vereinheitlicht durch das Verhältnis der Geschwindigkeitskonstanten definiert [6]:
STD = kT / kD ; SDM = kD / kM ; STM = kT / kM
Die Selektivität SDM entspricht dabei der klassischen "Selektivität I", die mit dem Schmelzverhalten der Hydrierprodukte zusammenhängt [227] *). Zur Ermittlung der Selektivitäten stehen graphische Methoden [228],[229] oder Computerprogramme zur Verfügung [230].
Wie in Anhang A gezeigt, liegt bei der homogenkatalysierten Hydrierung keine Kinetik 1. Ordnung vor. Dividiert man Gl. (12a) durch Gl. (12b), so erhält man:
r1 / r2 = (k1 / k2) * (KM / KD) * (cD / cM)
Geht man hingegen von Folgereaktionen 1. Ordnung aus, erhält man:
r1 / r2 = (kD / kM) * (cD / cM) = SDM * (cD / cM)
Vergleicht man die beiden letzten Gleichungen, so ergibt sich für die Selektivität:
SDM = (k1 / k2) * (KM / KD)
 
 
Der für heterogene Katalysatoren eingeführte Selektivitätsbegriff kann 
also trotz unterschiedlicher Kinetik auf die homogenkatalysierte Hydrierung 
übertragen werden. 
 
__________________________________________________________________ 
 
*)  Die in der Fetthärtungstechnik benutzte Selektivität  S hat nichts zu tun mit der 
   reaktionstechnischen Selektivität (sigma), die als Verhältnis zwischen Ausbeute und Umsatz 
   definiert ist. 
![]()
Im folgenden sind die Ergebnisse der Hydrierversuche mit Modellverbindungen sowie der beiden Versuche zur Fettesterhydrierung mit
HPLC-Auftrennung/Ozonolyse der Produkte (Abschn. 4.4.2 und 4.5.4) in tabellarischer 
Form dargestellt. Im Gegensatz zu den graphischen Darstellungen in Kap. 
4 können hier zu den einzelnen Messpunkten die Anteile aller Isomeren 
und Zusatzinformationen wie Reaktionszeit, Umsatz, Ausbeute und Selektivität erhalten werden. 
 
 
 
 
 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,7-Octadien    Kat.: Ni    Abb.:-   
Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0   10.4  19.1  27.6  36.2  47.8  54.7  62.3
Hydriergrad        /%:   0   14.3  26.4  38.8  51.5  68.0  78.7  89.2
Umsatz  UAlkadien         /%:   0   24.1  42.8  60.1  75.6  91.0  98.0  99.8
 Ausbeute  AAlken        /%:   0   19.5  32.8  42.7  48.0  46.4  38.7  21.2
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 80.9  76.6  71.0  63.5  51.0  39.5  21.2
 __________________________________________________________________
[1,7-Octadien]       /%:  100  72.9  52.4  34.1  18.2   5.0   0.8   0.1
[1,6-Octadien]       /%:   0    3.0   4.8   5.8   6.2   4.0   1.2   0.1
[1-Octen]          /%:   0   18.1  29.1  35.4  35.5  25.0  10.0   0.8
[(cis)-2-Octen]       /%:   0    0.4   1.0   2.1   3.7   6.2   8.1   3.6
[(trans)-2-Octen]      /%:   0    0.8   2.2   4.5   7.8  13.6  18.3  12.4
[(trans)-3-Octen]      /%:   0    0.1   0.3   0.5   0.7   1.1   1.7   3.4
[(trans)-4-Octen]      /%:   0    0.1   0.1   0.2   0.3   0.4   0.5   1.1
[Octan]            /%:   0    4.6  10.0  17.4  27.5  44.6  59.3  78.6 
__________________________________________________________________   
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,7-Octadien   
Kat.: Co    Abb.: -    Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    7.3  12.3  18.8  24.8  30.7  35.8  42.7
Hydriergrad        /%:   0   16.9  27.9  42.2  56.6  71.0  83.6  97.0
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   27.7  44.7  64.3  80.6  93.3  99.4  99.8
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   21.6  33.4  44.0  48.5  44.6  31.6   5.7
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 78.0  74.7  68.4  60.2  47.8  31.8   5.7 
__________________________________________________________________
[1,7-Octadien]       /%:  100  68.7  49.9  29.4  13.6   3.3   0.3   0.1
[1,6-Octadien]       /%:   0    3.6   5.4   6.3   5.8   3.4   0.3   0.1
[1-Octen]          /%:   0   19.6  29.3  35.0  32.2  18.8   1.4   0.1
[(cis)-2-Octen]       /%:   0    0.6   1.3   2.8   5.1   7.9   7.1   0.8
[(trans)-2-Octen]      /%:   0    1.2   2.6   5.7  10.4  16.7  20.5   2.6
[(trans)-3-Octen]      /%:   0    0.2   0.2   0.4   0.6   0.9   2.1   1.3
[(trans)-4-Octen]      /%:   0    0.0   0.0   0.1   0.2   0.3   0.5   0.9
[Octan]            /%:   0    6.1  11.2  20.2  32.3  48.7  67.8  94.1 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________
Substrat: 1,7-Octadien    Kat.: Pd    Abb.:
-    Tab.: 20 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0   11.3  19.9  26.5  32.1  39.0  50.2  71.2
Hydriergrad        /%:   0   19.3  33.9  45.6  55.5  67.0  80.8   5.2
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   31.0  53.9  70.8  82.2  91.6  99.1  100
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   23.5  40.0  50.4  53.3  49.5  36.7   9.6
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 75.8  74.2  71.2  64.8  54.0  37.0   9.6 
__________________________________________________________________
[1,7-Octadien]       /%:  100  57.5  28.5  10.0   1.4   0.2   0.1   0.0
[andere Octadiene]    /%:   0   11.5  17.6  19.2  16.3   8.1   0.8   0.0
[1-Octen]          /%:   0   20.0  29.5  28.5  16.0   1.5   0.3   0.2
[(cis)-2-Octen] /%:   0    1.2   3.7   7.5  12.3  13.7   5.8   0.9
[(trans)-2-Octen]      /%:   0    2.1   6.4  13.4  23.1  30.4  23.6   4.2
[(trans)-3-Octen]      /%:   0    0.2   0.4   0.8   1.5   3.2   5.7   2.9
[(trans)-4-Octen]      /%:   0    0.0   0.0   0.2   0.4   0.6   1.2   1.5
[Octan]            /%:   0    7.5  13.9  20.4  28.9  42.2  62.4  90.4 
__________________________________________________________________   
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,6-Heptadien    Kat.: Ni    Abb.:
-    Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    8.2  16.8  24.5  32.0  40.0  47.6  56.6
Hydriergrad        /%:   0   15.1  26.3  39.9  53.3  67.5  82.0  99.1
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   24.4  42.3  61.2  77.0  90.1  98.6  99.9
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   19.1  32.3  43.2  48.0  45.7  33.2   1.9
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 78.3  75.8  70.6  62.3  50.4  33.7   1.9 
__________________________________________________________________
[1,6-Heptadien]       /%:  100  72.7  52.9  33.6  18.4   6.3   0.8   0.1
[1,5-Heptadien]       /%   0    3.5   4.8   5.2   4.6   3.6   0.6   0.0
[1-Hepten]          /%:   0   17.1  28.6  36.2  37.0  29.0  10.0   0.4
[(cis)-2-Hepten]      /%:   0    0.7   1.3   2.5   3.7   5.5   7.3   0.5
[(trans)-2-Hepten]     /%:   0    1.1   2.0   3.9   6.5  10.0  14.5   1.0
[(trans)-3-Hepten]     /%:   0    0.2   0.4   0.6   0.8   1.2   1.4   0.0
[Heptan]           /%:   0    5.5  10.1  18.3  29.3  44.6  65.4  98.1 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,6-Heptadien   
Kat.: Co    Abb.: 14     Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    5.9  11.8  16.9  22.8  28.0  33.2
Hydriergrad        /%:   0   16.0  29.0  43.2  57.5  71.8  84.6
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   25.5  45.9  65.7  82.3  94.6  99.5
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   19.5  33.7  44.8  49.8  45.8  29.6
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 76.5  73.4  68.2  60.5  48.4  29.7 
__________________________________________________________________
[1,6-Heptadien]       /%:  100  70.9  49.1  28.9  13.3   3.2   0.3
[1,5-Heptadien]       /%:   0    3.6   5.0   5.4   4.4   2.2   0.2
[1-Hepten]          /%:   0   17.2  28.1  34.0  32.1  20.0   1.2
[(cis)-2-Hepten]      /%:   0    1.0   2.3   4.4   6.8   9.5   8.1
[(trans)-2-Hepten]     /%:   0    1.1   2.9   6.0  10.0  15.2  18.5
[(trans)-3-Hepten]     /%:   0    0.2   0.4   0.6   0.9   1.2   1.8
[Heptan]           /%:   0    6.2  12.1  20.8  32.6  48.9  69.8 
__________________________________________________________________   
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,6-Heptadien    Kat.: Pd    Abb.:
-    Tab.: 20 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    9.8  15.8  20.3  23.7  26.2  31.3  80.1
Hydriergrad        /%:   0   25.5  39.8  51.1  59.4  65.8  77.5  90.1
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   41.0  64.3  81.9  93.5  98.8  100  100
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   31.0  49.1  61.9  68.3  66.1  45.0  19.9
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 75.6  76.4  75.6  73.0  66.9  45.0  19.9 
__________________________________________________________________
[1,6-Heptadien]       /%:  100  49.5  24.8   9.4   2.0   0.4   0.0   0.0
[andere Heptadiene]   /%:   0    9.5  10.8   8.7   4.6   0.8   0.0   0.0
[1-Hepten]          /%:   0   19.8  25.9  24.6  17.0   5.4   0.7   0.2
[(cis)-2-Hepten]      /%:   0    5.0  10.1  16.0  21.3  22.3   7.4   2.5
[(trans)-2-Hepten]     /%:   0    4.6  10.1  17.0  24.3  31.3  24.0   9.6
[(trans)-3-Hepten]     /%:   0    1.5   2.9   4.3   5.6   7.0  12.9   7.6
[Heptan]           /%:   0   10.0  15.2  20.1  25.2  32.7  55.0  80.1 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,5-Hexadien    Kat.: Ni    Abb.:
-    Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    4.6   8.9  12.9  17.0  21.5  26.0  30.5
Hydriergrad        /%:   0   14.9  26.9  40.2  54.3  68.2  84.0  98.3
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   25.6  46.0  66.3  84.5  96.6  99.7  99.9
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   21.7  38.3  52.2  60.3  56.9  31.2   3.2
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 84.8  83.2  78.7  71.4  58.9  31.3   3.2 
__________________________________________________________________
[1,5-Hexadien]
/%:  100  73.4  52.3  31.6  13.9   2.6   0.2   0.1
[1,4-Hexadien]       /%:   0    1.0   1.7   2.1   1.6   0.8   0.1   0.0
[1-Hexen]          /%:   0   18.1  31.1  40.6  43.8  35.0   3.4   0.3
[(cis)-2-Hexen]       /%:   0    0.9   1.9   3.2   4.7   6.3   7.7   0.7
[(trans)-2-Hexen]      /%:   0    2.3   4.5   7.1   9.9  12.8  16.9   1.8
[(trans)-3-Hexen]      /%:   0    0.4   0.8   1.3   1.9   2.8   3.2   0.4
[Hexan]            /%   0    4.0   7.7  14.1  24.1  39.7  68.4  96.7 
__________________________________________________________________  
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,5-Hexadien    Kat.: Co    Abb.: 15   
Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    5.9  11.1  16.0  21.5  27.0  31.8  41.0
Hydriergrad        /%:   0   14.0  26.2  40.9  54.8  70.6  83.1  97.8
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   24.6  44.7  66.0  83.5  96.4  99.6  99.9
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   18.7  31.4  41.2  42.8  30.1   3.1   0.3
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 76.0  70.2  62.4  51.3  31.9   3.1   0.3 
__________________________________________________________________
[1,5-Hexadien]       /%:  100  74.2  53.4  31.8  14.7   2.9   0.3   0.1
[1,4-Hexadien]       /%:   0    1.2   1.9   2.2   1.8   0.7   0.1   0.0
[1-Hexen]          /%: 0   18.7  31.4  41.2  42.8  30.1   3.1   0.3
[(cis)-2-Hexen]       /%:   0    0.6   1.4   2.6   4.1   6.3   7.9   1.0
[(trans)-2-Hexen]      /%: 0    1.9   3.7   6.2   9.0  12.5  18.4   2.5
[(trans)-3-Hexen]      /%:   0    0.3   0.5   1.0   1.5   2.6   3.5   0.5
[Hexan]            /%:   0    3.3   7.7  15.2  26.1  44.8  66.6  95.5 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,5-Hexadien    Kat.: Pd    Abb.:
-    Tab.: 20 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    6.4   8.9  12.7  16.5  20.4  28.0
Hydriergrad        /%:   0   23.7  32.2  45.0  58.2  70.3  85.0
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   43.2  58.1  79.3  97.1  99.4  99.8
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   39.0  51.9  68.7  77.8  58.3  29.7
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 90.3  89.3  86.6  80.1  58.7  29.8 
__________________________________________________________________
[1,5-Hexadien]       /%:  100  49.3  33.7  14.3   1.6   0.4   0.1
[1,4-Hexadien]       /%:   0    7.5   8.2   6.4   1.2   0.2   0.0
[1-Hexen]          /%:   0   22.7  30.2  36.7  32.5   4.9   0.5
[(cis)-2-Hexen]       /%:   0    4.4   6.1   9.4  13.4  14.7   4.6
[(trans)-2-Hexen]     /%:   0   10.5  13.6  19.3  16.7  32.8  19.1
[(trans)-3-Hexen]      /%:   0    1.4   2.2   3.4   5.2   5.0   5.5
[Hexan]            /%:   0    4.2   6.2  10.6  19.3  41.4  70.1 
__________________________________________________________________  
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,4-Pentadien    Kat.: Ni    Abb.:
-    Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    7.1  10.2  13.6  15.7  18.0  21.2  25.5
Hydriergrad        /%:   0   15.5  27.8  41.3  51.3  61.3  79.9  98.1
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   27.7  49.7  72.2  87.3  98.6  99.8  99.9
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   24.4  43.6  61.8  72.0  74.5  39.8   3.9
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 88.1  87.7  85.6  82.5  75.6  39.9   3.9 
__________________________________________________________________
[1,4-Pentadien]       /%:  100  71.4  49.6  27.3  12.7   1.4   0.2   0.1
[(cis)-1,3-Pentadien]    /%:   0    0.3   0.3   0.2   0.0   0.0   0.0   0.0
[(trans)-1,3-Pentadien]   /%:   0    0.6   0.4   0.3   0.0   0.0   0.0   0.0
[1-Penten]          /%:   0   13.9  33.7  46.5  52.6  51.9   4.5   0.3
[(cis)-2-Penten]       /%:   0    1.6   3.2   5.0   6.3   7.4  10.3   0.9
[(trans)-2-Penten]     /%:   0    3.5   6.7  10.3  13.1  15.2  25.0   2.7
[Pentan}           /%:   0    3.3   6.0  10.4  15.3  24.0  60.0  96.1 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,4-Pentadien    Kat.: Co    Abb.: 16   
Tab.: 19 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t           /min:   0    3.3   8.0  11.8  14.9  18.6  22.3
Hydriergrad        /%:   0   13.9  31.0  45.3  61.3  78.7  97.3
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   24.7  54.5  77.3  96.4  99.5  99.9
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   21.6  47.1  64.1  70.2  41.6   5.2
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 87.4  86.4  82.9  72.8  41.8   5.2 
__________________________________________________________________
[1,4-Pentadien]       /%:  100  74.1  44.6  22.0   3.5   0.5   0.1
[(cis)-1,3-Pentadien]    /%:   0    0.6   0.4   0.3   0.0   0.0   0.0
[(trans)-1,3-Pentadien]   /%:   0    0.6   0.5   0.4   0.1   0.0   0.0
[1-Penten]          /%: 0   18.5  39.4  52.4  53.5   9.5   0.5
[(cis)-2-Penten]       /%:   0    1.1   2.6   3.8   5.3   9.5   1.1
[(trans)-2-Penten] /%:   0    2.0   5.1   7.9  11.4  22.6   3.6
[Pentan]           /%:   0    3.1   7.4  13.2  26.2  57.9  94.7 
__________________________________________________________________  
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,4-Pentadien    Kat.: Pd    Abb.: 17   
Tab.: 20 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    5.0  10.0  14.5  18.5  23.5  28.5
Hydriergrad        /%:   0   11.8  24.3  36.5  49.6  63.2  78.3
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   22.4  46.0  68.4  91.1  99.2  99.8
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   21.2  43.3  63.7  83.1  72.0  43.3
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 94.6  94.1  93.1  91.2  72.6  43.4 
__________________________________________________________________
[1,4-Pentadien]       /%:  100  77.6  53.9  31.5   8.9   0.8   0.2
[(cis)-1,3-Pentadien]    /%:   0    0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[(trans)-1,3-Pentadien]   /%:   0    0.1   0.1   0.1   0.0   0.0   0.0
[1-Penten]          /%:   0   17.3  34.9  50.9  65.0  34.9   1.7
[(cis)-2-Penten]       /%:   0    1.2   2.7   4.2   6.1  13.3   9.2
[(trans)-2-Penten]     /%:   0    2.7   5.7   8.6  12.0  23.8  32.4
[Pentan]           /%:   0    1.2   2.6   4.6   8.0  27.2  56.6 
__________________________________________________________________ 
 
 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 3,6-Octadiensäuremethylester    Kat.: Ni   
Abb.: 26    Tab.: - 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    2.5   5.0   7.0   8.8  10.5  12.0
Hydriergrad        /%:   0   17.7  32.8  46.0  58.2  70.3  80.9
 Umsatz  UC8:2         /%: 0   32.3  59.1  81.1  97.4  99.7  100
 Ausbeute  AC8:1        /%: 0   29.0  52.6  70.1  78.4  58.8  38.1
 Selektivität (sigma)C8:1       /%: 0 89.8  89.0  86.4  80.5  59.0  38.1 
__________________________________________________________________
[C8:2(3t,6t)]       /%:  50.7  38.6  26.0  13.7   2.0   0.2   0.1
[C8:2(3t,6c)]       /%:   2.3   2.0   1.4   0.8   0.1   0.0   0.0
[C8:2(3c,6t)]       /%:  44.0  26.4  13.0   4.2   0.4   0.1   0.0
[C8:2(3c,6c)]       /%:   2.9   0.8   0.4   0.2   0.0   0.0   0.0
[C8:1(2t)]         /%:   0.1   0.6   0.6   0.4   0.3   0.2   0.2
[C8:1(2c)]         /%:   0.0   0.0   0.0   0.1   0.0   0.0   0.0
[C8:1(3t)]         /%:   0.0   3.9   7.8  11.1  12.8   5.4 a)
[C8:1(3c)]         /%:   0.0   4.0   6.6   7.6   5.7   1.4   0.3
[C8:1(4t)]         /%:   0.0   2.9   5.5   7.6   9.1   9.1   3.5
[C8:1(4c)/C8:1(5t)]  /%:   0.0   3.5   6.8   9.5  11.6  12.2   7.2
[C8:1(5c)]         /%:   0.0   0.1   0.2   0.3   0.2   0.2   0.0
[C8:1(6t)]         /%:   0.0  12.4  22.1  29.4  33.3  25.8 a)
[C8:1(6c)]         /%:   0.0   1.5   2.8   3.9   4.6   4.1   2.6
[C8:1(7)]          /%:   0.0   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1
[C8:0]            /%:   0.0   3.3   6.5  11.0  19.0  40.9  61.9 
__________________________________________________________________ 
                                      a) [C8:1(3t)] + [C8:1(6t)] = 15.5%  
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,5-Cyclooctadien   
Kat.: Ni    Abb.: 20    Tab.: 21 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0   10.4  19.5  28.9  38.9  50.8  63.2  75.0
Hydriergrad        /%:   0   13.6  25.9  38.9  51.9  66.5  80.2  95.9
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   23.5  43.7  63.3  81.0  95.2  99.3  99.6
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   19.9  35.6  48.9  58.3  57.5  38.2   9.4
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 84.7  81.5  77.3  72.0  60.4  38.5   9.4 
__________________________________________________________________
[1,5-Cyclooctadien]    /%:  100  73.6  53.2  34.2  17.2   4.8   0.6   0.2
[1,4-Cyclooctadien]    /%:   0    2.6   3.1   2.5   1.5   0.4   0.1   0.1
[1,3-Cyclooctadien]    /%:   0    0.3   0.3   0.3   0.3   0.2   0.1   0.1
[Cycloocten]        /%:   0   19.9  35.6  48.9  58.3  57.5  38.2   9.4
[Cyclooctan]        /%:   0    3.9   8.1  14.3  23.0  37.1  61.2  91.2 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,4-Cyclooctadien    Kat.: Ni    Abb.: 21   
Tab.: 21 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0    5.1   7.7  10.3  15.4  18.8  21.9  26.1
Hydriergrad        /%:   0   17.4  27.0  36.7  54.6  66.1  76.9  89.7
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   31.2  48.6  65.7  91.8  98.9  99.9  100
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   27.5  43.2  58.0  74.3  65.5  46.0  20.6
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 88.1  88.9  88.3  80.9  66.2  46.0  20.6 
__________________________________________________________________
[1,5-Cyclooctadien]    /%:   0.6   0.9   0.9   0.9   0.4   0.1   0.0   0.0
[1,4-Cyclooctadien] /%:  94.3  49.1  34.3  22.2   6.7   1.0   0.1   0.0
[1,3-Cyclooctadien]    /%:   5.0  18.8  16.2  11.2   1.1   0.0   0.0   0.0
[Cycloocten]        /%:   0.1  27.5  43.2  58.0  74.3  65.5  46.0  20.6
[Cyclooctan] /%:   0.0   3.7   5.3   7.7  17.8  33.5  53.9  79.4 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,3-Cyclooctadien    Kat.: Ni    Abb.: 22   
Tab.: 21 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t          /min:   0   12.5  21.1  30.2  39.0  48.0  57.2  64.8
Hydriergrad        /%:   0   15.5  27.6  40.9  54.2  68.2  82.5  95.5
 Umsatz  UAlkadien         /%: 0   29.6  52.8  78.4  98.4  99.8  99.9  100
 Ausbeute  AAlken        /%: 0   28.3  50.5  75.0  88.4  63.3  34.9  8.0
 Selektivität (sigma)Alken       /%: 0 95.6  95.6  95.7  89.8  63.4  34.9  8.0 
__________________________________________________________________
[1,5-Cyclooctadien]    /%:   0    0.2   0.2   0.2   0.0   0.0   0.0   0.0
[1,4-Cyclooctadien]    /%:   0    0.1   0.1   0.1   0.0   0.0   0.0   0.0
[1,3-Cyclooctadien]    /%:  100  70.1  47.2  21.3   1.6   0.2   0.1   0.0
[Cycloocten]         /%:   0   28.3  50.5  75.0  88.4  63.3  34.9   8.0
[Cyclooctan]         /%:   0    1.2   2.0   3.4  10.1  36.7  65.1  91.9 
__________________________________________________________________   
__________________________________________________________________ 
Substrat: 1,2-Diphenylethan    Kat.:Ni    Abb.: 23   
Tab.: 22 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t           /min:   0   23.2  34.5  43.5  52.0  63.5  87.0
Hydriergrad        /%: 0   30.2  42.2  50.1  57.8  65.7  83.0
 Umsatz  UDiphenylethan         /%: 0   55.1  73.2  83.5  91.6  97.6  99.9
 Ausbeute  APh.cyhex.ethan /%: 0   49.8  62.1  66.9  67.7  63.9  33.9
 Selektivität (sigma)Ph.cyhex.ethan       /%: 0 88.7  84.8  80.1  73.9  65.5  33.9 
__________________________________________________________________
[1,2-Diphenylethan]    /%:  100  44.9  26.8  16.5   8.4   2.4   0.1 
[1-Ph.-2-cy.hexylethan]  /%:   0   49.8  62.1  66.9  67.7  63.9  33.9 
[1,2-Dicyclohexylethan]  /%:   0    5.3  11.0  16.6  23.9  33.6  65.9 
__________________________________________________________________ 
 
 
__________________________________________________________________ 
Substrat: Diphenylmethan    Kat.: Ni    Abb.: 24   
Tab.: 22 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t           /min:   0   12.8  22.0  27.7  35.4  42.8 
 Hydriergrad        /%:   0   26.7  46.0  55.4  65.3  74.4 
 Umsatz  UDiphenylmethan         /%: 0   51.5  82.6  93.7  99.6  99.9 
 Ausbeute  APh.cyhex.methan /%: 0   49.7  73.3  76.7  68.7  51.1 
 Selektivität (sigma)Ph.cyhex.m.       /%: 0 96.5  88.7  81.9  69.0  51.2 
__________________________________________________________________
[Diphenylmethan]      /%:  100  48.5  17.4   6.3   0.4   0.1
[Phenylcyclohexylmethan] /%:   0   49.7  73.3  76.7  68.7  51.1 
[Dicyclohexylmethan]   /%:   0    1.9   9.3  17.0  30.9  48.9 
__________________________________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
Substrat: Biphenyl    Kat.: Ni    Abb.: 25   
Tab.: 22 
__________________________________________________________________ 
 Zeit  t           /min:   0    6.0   9.3  11.2  12.8  17.0  44.3 
 Hydriergrad        /%:   0   29.1  43.5  50.9  52.5  56.4  75.1
 Umsatz  UBiphenyl         /%: 0   57.8  85.9  99.8  99.9  100  100
 Ausbeute  APhenylcy.hexan /%: 0   57.5  84.9  96.7  94.8  87.2  49.9
 Selektivität (sigma)Phenylcy.hexan       /%: 0 99.5  98.8  96.9  94.9  87.2  49.9 
__________________________________________________________________ 
[Biphenyl]          /%:  100  42.2  14.1   0.8   0.1   0.0   0.0
[Phenylcyclohexan]     /%:   0   57.5  84.9  96.7  94.8  87.2  49.9 
[Cyclohexylcyclohexan]  /%:   0    0.3   1.0   2.5   5.1  12.8  50.1 
__________________________________________________________________  
__________________________________________________________________
Substrat: Linolsäuremethylester (99%)    Kat.: Ni   
Abb.: 27    Tab.:23/24 
__________________________________________________________________ 
  Zeit  t          /min:   0    4.2   7.9   9.5  10.8  12.3  15.9
Hydriergrad        /%:   0   23.9  44.5  54.4  62.5  71.6  95.5
 Umsatz  UC18:2         /%: 0   43.1  81.4  96.8  99.2  99.7  100 
 Ausbeute  AC18:1 /%: 0   38.5  73.7  84.7  73.2  56.7   8.5
 Selektivität (sigma)C18:1       /%: 0 89.3  90.5  87.5  73.8  56.6   8.5 
__________________________________________________________________
[C18:2(cic,cis)]      /%:  99.0  49.5  12.1   1.1   0.4   0.1   0.0
[C18:2(cis,trans)]     /%:   0.7   5.8   4.4   0.8   0.2   0.1   0.0
[C18:2(trans,trans)]    /%:   0.0   1.5   2.1   1.3   0.2   0.1   0.0
[C18:2(9,12)]       /%:  98.6  53.8  16.2   1.7   a)    a)   0.0
[C18:2(8,12)]       /%:   0.2   1.1   1.0   0.4   a)    a)   0.0
[C18:2(9,13)]       /%:   0.1   1.1   0.8   0.5   a)    a)   0.0
[konjugierte]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[andere]           /%:   0.8   0.7   0.6   0.6   a)    a)   0.0
[C18:1(5c)]         /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[C18:1(5t)]         /%:   0.0   0.0   0.1   0.1   0.4   0.8
[C18:1(6c)]         /%:   0.0   0.0   0.0   0.1   0.1   0.1
[C18:1(6t)]         /%:   0.0   0.1   0.5   0.6   0.8   1.5
[C18:1(7c)]         /%:   0.0   0.1   0.3   0.2   0.3   0.3
[C18:1(7t)]         /%:   0.0   0.2   0.7   1.0   1.6   2.5
[C18:1(8c)]         /%:   0.0   0.3   0.5   0.5   0.7   0.7
[C18:1(8t)]         /%:   0.0   0.6   1.6   2.3   3.8   4.7
[C18:1(9c)]         /%:   0.3  11.4  19.8  19.7  11.5   3.6 1.9b)
[C18:1(9t)]         /%:   0.0   1.9   5.4   6.9   8.2   7.9 4.6b)
[C18:1(10c)]        /%:   0.0   0.5   1.0   1.3   1.4   1.2
[C18:1(10t)]        /%:   0.0   3.4   6.6   7.5   7.7   7.2
[C18:1(11c)]         /%:   0.0   0.5   1.0   1.4   1.5   1.1   1.9
[C18:1(11t)]         /%:   0.0   3.5   6.5   7.5   8.0   7.2
[C18:1(12c)]        /%:   0.0  11.0  19.3  21.6  11.0   3.3   0.3
[C18:1(12t)]        /%:   0.0   2.1   5.1   6.8   8.4   6.7   1.2
[C18:1(13c)]        /%:   0.0   0.5   0.8   0.7   0.8   0.5   0.0
[C18:1(13t)]        /%:   0.0   0.8   1.6   2.7   4.5   4.4   a)
[C18:1(14c)]        /%:   0.0   0.1   0.5   0.2   0.4   0.1   0.0
[C18:1(14t)]        /%:   0.0   0.3   0.7   1.8   1.9   1.9   a)
[C18:1(15c)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[C18:1(15t)]        /%:   0.0   0.2   0.1   0.1   0.0   0.4   a)
[C18:0]           /%:   0.0   4.4   7.6  12.1  25.8  43.6  91.1 
__________________________________________________________________
[(trans)C=C]/[C=C] c) /%   0.3  14.0  31.4  40.3  53.5  63.8  91.1 [(trans)C=C]/[C=O]
d) /% 0.7   26.3  38.5  38.3  45.4  37.4   5.7 
__________________________________________________________________ 
     a) Wert nicht bekannt, da keine ausreichende Menge in HPLC-Fraktion
b) einschl. Stellungsisomere
c) aus GC berechnet
d) aus IR-Spektrum 
__________________________________________________________________ 
Substrat: (alpha)-Linolensäuremethylester    Kat.: Ni   
Abb.: 29  Tab.: - 
__________________________________________________________________ 
  Zeit  t          /min:   0    7.2  14.0  17.5  22.0  25.9  30.6  36.2
Hydriergrad        /%:   0   16.9  35.5  46.3  55.0  66.1  75.5  94.7
 Umsatz  UC18:3         /%: 0   38.7  70.9  89.4  98.8  99.6  99.8  100
 Ausbeute  AC18:2 /%: 0   24.7  42.8  45.3  38.5  14.2   3.3  -10a)
 Selektivität (sigma)C18:2       /%: 0 63.8  60.4  50.7  39.0  14.3   3.3  -10a)
 Ausbeute  AC18:1b) /%: 0   12.4  24.9  39.2  53.1  68.5  60.9  26.3
 Selektivität (sigma)C18:1b)       /%: 0 32.0  35.1  43.8  53.7  68.8  61.0  26.3
 Selektivität (sigma)C18:1/2       /%: 0 95.8  95.5  94.5  92.2  83.1  64.3  16.3
__________________________________________________________________
[C18:3]          /%:  90.4  55.4  26.3   9.6   1.1   0.4   0.2   0.0
[C18:2]          /%:   9.5  31.8  48.2  50.5  44.3  22.3  12.5   0.5
[C18:1]          /%:   0.1  11.3  22.6  35.6  48.2  62.1  55.2  23.9
[C18:0]          /%:   0.0   1.1  2.9   4.3   6.4  15.2  32.1  75.6 
__________________________________________________________________
[5, x-Dien]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.2   0.0   0.0
[6, x-Dien]        /%:   0.0   0.0   1.3   1.4   0.4   0.7   0.3
[7, x-Dien]        /%:   0.0   0.3   0.2   0.4   0.2   0.4   0.5
[8, x-Dien]        /%:   0.0   0.6   0.9   1.5   1.4   1.5   1.9
[9, x-Dien]        /%:   9.5  25.6  39.3  38.8  35.6  16.9   8.1
[10, x-Dien]        /%:   0.0   1.4   2.1   2.7   3.0   2.1   1.2
[11, x-Dien]        /%:   0.0   1.1   1.4   2.1   1.9   0.4   0.1
[12, x-Dien]        /%:   0.0   2.5   2.8   3.4   1.7   0.2   0.0
[13, x-Dien]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.2   0.1   0.1   0.0
[x, 9-Dien]        /%:   0.0   0.2   0.1   0.1   0.1   0.0   0.0
[x,10-Dien]        /%:   0.0   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1   0.0
[x,11-Dien]        /%:   0.0   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1
[x,12-Dien]        /%:   9.5  13.3  16.4  10.0   4.7   0.7   0.2
[x,13-Dien]        /%:   0.0   1.3   3.7   3.2   2.3   0.7   0.0
[x,14-Dien]        /%:   0.0   2.0   3.7   3.2   3.5   0.7   2.2
[x,15-Dien]        /%:   0.0  15.0  24.2  30.2  30.7  17.3   7.6
[x,16-Dien]        /%:   0.0   0.0   3.7   2.7   2.7   2.7   2.1
[x,x+3-Dien]        /%:   9.5  15.9  20.8  17.9   8.9   0.0   0.0
[x,x+4-Dien]        /%:   0.0   2.7   4.5   7.4   6.3   1.8   0.1
[x,x+5-Dien]        /%:   0.0   2.5   4.4   5.2   6.2   5.0   2.7
[x,x+6-Dien]        /%:   0.0  10.2  17.7  18.3  20.9  12.7   6.1
[x,x+7-Dien]        /%:   0.0   0.5   0.8   1.5   1.7   2.5   2.7
[x,x+8-Dien]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.2   0.0   0.3   0.6 
__________________________________________________________________
[C18:2(9c,12c)]      /%:   9.5  11.3  11.5   9.7   4.8   1.5   0.8
[C18:2(9c,15c)]      /%:   0.0   9.8  17.3  19.6  17.6   7.4   1.3
[C18:2(12c,15c)]      /%:   0.0   1.6   2.5   2.0   0.7   0.2   0.1 
__________________________________________________________________
[C18:1(5c)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[C18:1(5t)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.1   0.1   0.2   0.1   0.2
[C18:1(6c)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.1   0.1   0.1   0.1   0.1
[C18:1(6t)]        /%:   0.0   0.1   0.2   0.3   0.2   0.6   0.5   0.6
[C18:1(7c)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.1   0.1   0.1   0.2   0.2
[C18:1(7t)]        /%:   0.0   0.1   0.2   0.3   0.4   0.6   0.9   1.0
[C18:1(8c)]        /%:   0.0   0.1   0.1   0.2   0.2   0.4   0.5   0.4
[C18:1(8t)]        /%:   0.0   0.2   0.5   0.7   1.0   1.9   2.5   1.8
[C18:1(9c)]        /%:   0.1   2.4   4.0   5.7   8.7  10.3   6.6   0.6
[C18:1(9t)]        /%:   0.0   0.6   1.2   2.0   3.2   5.7   5.6   2.6
[C18:1(10c)]        /%:   0.0   0.1   0.3   0.6   0.6   0.8   1.0   0.5
[C18:1(10t)]        /%:   0.0   0.7   1.6   2.6   3.6   5.0   4.8   2.6
[C18:1(11c)]        /%:   0.0   0.2   0.3   0.7   0.7   1.0   1.0   0.4
[C18:1(11t)]        /%:   0.0   0.8   1.8   2.8   4.0   5.3   4.6   2.5
[C18:1(12c)]        /%:   0.0   2.2   4.2   6.1   8.0   7.8   3.8   0.5
[C18:1(12t)]        /%:   0.0   0.8   1.9   2.9   4.3   6.0   5.3   2.5
[C18:1(13c)]        /%:   0.0   0.1   0.3   0.6   0.5   0.8   0.8   0.4
[C18:1(13t)]        /%:   0.0   0.7   1.6   2.3   3.1   4.1   4.3   2.3
[C18:1(14c)]       /%:   0.0   0.1   0.1   0.3   0.2   0.3   0.2   0.1
[C18:1(14t)]        /%:   0.0   0.6   1.3   2.0   2.7   3.5   4.3   2.2
[C18:1(15c)]        /%:   0.0   1.0   1.9   3.3   4.1   3.2   2.9   0.4
[C18:1(15t)]        /%:   0.0   0.3   0.7   1.1   1.5   2.0   2.9   1.1
[C18:1(16c)]        /%:   0.0   0.0   0.1   0.1   0.0   0.0   0.1   0.0
[C18:1(16t)]        /%:   0.0   0.2   0.1   0.6   0.9   1.3   2.4   1.0
[C18:1(17c)]        /%:   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0
[C18:1(17t)]        /%:   0.0   0.1   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0   0.0 
__________________________________________________________________ 
[C18:1(cis)]c)        /%:   0.1   6.2  11.3  17.8  23.2  24.8  17.3   3.6
[C18:1(trans)]c)       /%:  0.0   5.1  11.3  17.8  25.0  37.1  37.9  20.3 
__________________________________________________________________ 
           a)  formal negative Ausbeute und Selektivität, da Verlust an C18:2, 
                  bezogen auf C18:2-Gehalt im Edukt
b)  bezogen auf eingesetzte bzw. umgesetzte Menge an C18:3
c)  aus HPLC-Integration, für Isomere C18:1(15) und C18:1(16) 
                  aus GC korrigiert 
![]()
Abb. D-1: Gaschromatogramm eines Testgemisches verschiedener 
          Fettsäuremethylester
Stellungsisomere sind um so besser trennbar, je näher die Doppelbindungen am Kettenende stehen. (Umgekehrt sind die cis/trans-Isomere 
   um so schlechter trennbar, je näher die Doppelbindung am Kettenende steht.) 
Abb. D-2: Gaschromatogramm eines partiell hydrierten technischen 
          Linolsäuremethylesters
Die Gruppen C18:0, C18:1 und C18:2 sind gut voneinander getrennt, 
   ebenso die cis/trans-Isomere der Linolsäure. Die Bereiche (cis)-C18:1 
   und (trans)-C18:1 überlappen etwas. 
Abb. D-3: Infrarotspektrum von Ölsäuremethylester C18:1(9c)
Abb. D-4: Infrarotspektrum von Elaidinsäuremethylester C18:1(9t)
Gegenüber Spektrum  D-3  ist  hier  das  Auftreten  einer  weiteren 
   Bande  für  die  trans-Doppelbindung  zu  beobachten,  die  für  die 
   quantitative  Ermittlung  des  trans-Gehaltes  in  Fettsäureesterproben 
   herangezogen wird. 
Abb. D-5: Gaschromatogramm eines partiell hydrierten reinen 
          Linolsäuremethylesters
Am Beispiel dieser Probe soll der komplette Analysenverlauf aufgezeigt
werden. 
Abb. D-6: HPLC-Trennung der Probe aus D-5 (RI-Detektion)
Es wurden die Fraktionen (cis)-C18:1, (trans)-C18:1 und C18:2 isoliert 
   und einzeln gaschromatographisch untersucht. 
Abb. D-7: Gaschromatogramm der Dien-Fraktion aus der 
          HPLC-Trennung D-6
Das  zur  HPLC-Trennung  eingesetzte  Gemisch  (siehe  D-5)  enthielt 
   nur sehr wenig C18:2 neben viel C18:1, daher treten hier C18:1-Verunreinigungen in der C18:2-Fraktion auf. Die Bezifferung der Peaks 
   in diesem und den beiden folgenden Chromatogrammen entspricht 
   der Kennzeichnung im Gemisch-GC D-5. 
Abb. D 8: Gaschromatogramm der (cis)-C18:1-Fraktion aus der 
          HPLC-Trennung 
Diese Fraktion  enthält  keine  Anteile  an  (trans)-C18:1.  An  diesem 
   und dem folgenden Chromatogramm ist zu erkennen, dass die Trennung besser ist als im Gemisch-GC D-5. 
Abb. D  9: Gaschromatogramm der (trans)-C18:1-Fraktion aus der 
           HPLC-Trennung D-6 
 
   Diese Fraktion ist mit wenig (cis)-C18:1 verunreinigt (Tailing im HPLC). 
Abb. D 10: Gaschromatogramm der Ozonolyseprodukte aus den HPLC- 
           Fraktionen (cis)-C18:1 und (trans)-C18:1
In der cis-Fraktion liegt eine enge, in der trans-Fraktion eine breite 
   Isomerenverteilung vor. 
Abb. D-11:  Gaschromatogramm eines partiell hydrierten Linolensäure- 
           methylesters
Die  Trennung  C18:3/C18:2/C18:1  ist  gerade  noch  möglich,  die 
   Bereiche (cis)-C18:1 und (trans)-C18:1 überlappen stark. Außer Stearinsäuremethylester ist keine Verbindung isomerenrein abtrennbar, die 
   an den GC-Peaks angegebenen Verbindungen bezeichnen lediglich 
   den Hauptbestandteil. 
Abb. D 12: HPLC-Trennung der Probe aus D-11 (RI-Detektion)
Die Trennung nach Anzahl der Doppelbindungen ist sehr scharf, die 
   Gruppen (cis)-C18:1 und (trans)-C18:1 können aber nicht mehr vollständig getrennt werden.  
Abb. D-13 bis D-16: Gaschromatogramme partiell hydrierter Alkadiene
Abb. D-17: Gaschromatogramm von partiell hydriertem 1,4-Cyclooctadien
Die Trennung von 1,3-Cyclooctadien und Cycloocten ist auf dieser 
   Säule (Pona-HP-FS, siehe Tab. 31) schlecht, sie kann aber z.B.  auf 
   einer polaren Polyester-Säule problemlos durchgeführt werden. 
Abb. D-18: Gaschromatogramm von partiell hydriertem Diphenylmethan
Abb. D-19: Gaschromatogramm von partiell hydriertem 
           3,6-Octadiensäuremethylester
Die Tennung nach Anzahl der Doppelbindungen ist gut, die meisten 
   Stellungsisomere können ebenfalls getrennt werden. Die Peaks der 
   Isomeren  C8:1(4c)  und  C8:1(5t)  fallen  zusammen.  Die  untersuchte 
   Probe enthielt kein C8:1(5c), diese Substanz hat eine etwas längere 
   Retentionszeit als C8:1(6c). 
![]()
Wolfgang Schäfer, geboren am 8.3.1962 in Worms am Rhein
als Sohn der Eheleute Heinz und Emilie Schäfer, geb. Fischer
| Aug. 1968 - Juli 1972 | Besuch der Westend-Grundschule in Worms | 
| Aug. 1972 - Mai 1981 | Besuch des Staatl. Eleonoren-Gymnasiums in Worms | 
| 26.5.1981 | Erreichen der Allgemeinen Hochschulreife mit Abschluss der Abiturprüfungen | 
| 1.10.1981 | Aufnahme eines Studiums der Fachrichtung Chemie an der Universität Fridericiana zu Karlsruhe | 
| 7.10.1983 | Diplom-Vorprüfung | 
| Juli 1986 | mündliche Diplom-Hauptprüfungen | 
| Sept. 1986 - Mai 1987 | Diplomarbeit am Institut für Chemische Technik der Universität Karlsruhe unter Anleitung von Herrn Prof. Dr. W. Weisweiler zum Thema "Entwurf und Bau eines gradientenfreien Kreislauf-Reaktors für kinetische Untersuchungen zur selektiven katalytischen Reduktion von Stickoxiden mittels Ammoniak" (Chem.-Ing.-Tech. 60,146 [1988] ) | 
| 25.5.1987 | Verleihung des Akademischen Grades "Diplom-Chemiker" durch die Universität Karlsruhe | 
| 1.9.1987 | Immatrikulation und Einstellung als wissenschaftlicher Angestellter an der Rheinisch-Westfälischen Technischen Hochschule Aachen; Beginn der vorliegenden Arbeit am Institut für Technische Chemie und Petrolchemie unter Anleitung von Herrn Prof. Dr. B. Fell | 
| 25.10.1990 | Abschluss der Doktorarbeit mit der mündlichen Prüfung | 
![]()
Dokument 1: Titelseiten, Inhaltsverzeichnis,
Einleitung und Aufgabenstellung
Dokument 2: Grundlagen
Dokument 3: Ergebnisse
Dokument 4: Diskussion, Schlussbetrachtung, 
Zusammenfassung und experimenteller Teil